Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Türk Yahudi Toplumu ve İslam Ülkeleri Hahamlar İttifakı (ARIS) ile yaptığı görüşme, hahamlar tarafından “sürpriz” olarak nitelendi. Dünyada Yahudi toplumuyla ilgili haberleri takip eden ABD merkezli Jewish Telegraphic Agency’nin (JTA) haberine göre, ilk toplantılarını İstanbul’da bir otelde yapmayı planlayan ARIS üyesi hahamlar, Erdoğan’ın özel uçakla kendilerini Ankara’ya getirtmesini ve Beştepe’de verdiği akşam yemeğinde ağırlamasını şaşkınlıkla karşıladı.
BEŞTEPE’DE KABUL
JTA’ya konuşan Türkiye Aşkenaz Yahudi Cemaatinin Hahambaşı Mendy Chitrik, İstanbul’daki toplantılarının başlamasına saatler kala Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kendilerini Beştepe’de ağırlayacağını öğrendiklerini söyledi. Haberde hahamların, İstanbul’da iki gün olarak planladıkları toplantılarında başkent Ankara’ya gitmeyi ve Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşmeyi hiç beklemedikleri belirtildi. Hahambaşı Chitrik, Erdoğan’ın İslam ülkelerinde görev yapan hahamlarla yaklaşık iki saat boyunca birçok konuda görüştüğünü söyledi.
ANTİSEMİTİZM VURGUSU
Görüşmeye ilişkin Chitrik, “Cumhurbaşkanı tüm hahamları büyük bir incelikle dinledi. Antisemitizm ve İslamofobi karşıtlığı konusunda çok net konuştu. Türkiye’nin Holokost’u (Yahudi soykırımı) inkar etmeyi insanlığa karşı suç sayan duruşunu bir kez daha yineledi” dedi.
Chitrik, Erdoğan’ın, Türkiye ve KKTC’deki sinagogların inşası ve renovasyonuna da destek verdiğini belirtti. Görüşmede gündeme gelen bir diğer konunun da Türkiye-İsrail ilişkileri olduğu bildirildi.
‘ÇÖZÜMÜN PARÇASI OLUN’
JTA’nın haberinde, Türkiye-İsrail ilişkilerinin bir dönem çok iyi olduğu, Mavi Marmara krizi ile ilişkilerin gerildiği, Erdoğan’ın 2018’de İsrail’i bir “terör devleti” olarak nitelediği, Türkiye’nin Filistin konusundaki duruşu ve hükümetin Hamas liderini Türkiye’de ağırladığı hatırlatılarak, “Türkiye Cumhurbaşkanı bu pozisyonunu korusa da, hahamlara çözümün bir parçası olmaları çağrısında bulundu” ifadeleri kullanıldı.
Görüşmede Erdoğan’ın, “Hepimiz Ortadoğu’da barış için çabalamak zorundayız. Üç tek tanrılı dine ev sahipliği yapan bu coğrafyada çatışma görmek istemiyoruz. Kudüs’te tüm dini gruplara hassasiyeti önceleyen bir çözümün başarılabileceğine inanıyorum” dediği aktarıldı. JTA, haberinde ‘Her halükarda Cumhurbaşkanı ile görüşmenin hahamları memnun ettiğini’ belirtti.
ANTİSEMİTİZM İNSANLIK SUÇUDUR
Cumhurbaşkanı Erdoğan, önceki gün Türk Yahudi Toplumu ve İslam Ülkeleri Hahamlar İttifakı üyelerine hitaben yaptığı konuşmada Yahudi toplumuna ve İsrail’e olumlu mesajlar verdi. Konuşmadan bazı mesajlar şöyle:
- “Bizler 1492’de Engizisyondan kaçan Yahudilere kucak açmış bir milletiz. Osmanlı’nın Yahudilere kucak açmasını sağlayan ruh, bugün de en canlı şekilde mevcudiyetini korumaktadır.
- İkinci Dünya Savaşı sırasında NAZİ mezaliminden kaçan çok sayıda Musevi de temerküz kamplarına gönderilmekten Türk hükümetinin kararlılığı ve Türk diplomatlarının insanüstü çabaları sayesinde kurtulmuştur.
- Irkçılık gibi, antisemitizm gibi, farklı dinden olana tahammülsüzlük gibi gayri insani fikirlerin bu topraklarda zemin bulmasına izin vermedik, vermeyiz.
- İslam düşmanlığını nasıl bir insanlık suçu olarak görüyorsak antisemitizmi de aynı şekilde insanlık suçu olarak görüyoruz. Türkiye BM Genel Kurulu’nun 2005 yılında aldığı Uluslararası Holokost Kurbanlarını Anma Günü kararının ortak sunucusudur. Keza Holokost’un inkâr edilmezliğine ilişkin 2007 sayılı kararın da ortak sunucusu olmuştur.
- Kudüs başta olmak üzere Filistin meselesinde atılacak adımlar, sadece Filistinlilerin değil İsrail’in de güvenlik ve istikrarına katkı yapacaktır.
- Gerek İsrail Cumhurbaşkanı Sayın Hertzog gerekse Başbakan Sayın Benet ile yeniden canlanan diyaloğumuzu bu bakımdan önemsiyorum.
- Türkiye- İsrail ilişkileri bölgemizin istikrarı ve güvenliği bakımından hayatidir. Bu konuda özellikle sizlerin desteğini önemsiyorum.”
KAYNAK : HÜRRİYET